ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΝ ΠΟΡΘΗΤΗ ΜΑΝΩΛΗ ΔΟΥΝΙΑ.
Η περιήγηση στη σύγχρονη Τρίπολη και τα τοπόσημά της συνεχίστηκε και αυτή την εβδομάδα με τη συμμετοχή των μαθητών και των εκπαιδευτικών του Δημοτικού Σχολείου Ινάχου Αργολίδας.
Μανώλης Δούνιας ή Ντούνιας: ο πρωτοπορθητής της Τριπολιτσάς: αγωνιστής του ’21, που πρωτοστάτησε στην Άλωση της Τριπολιτσάς. Γεννήθηκε στον Πραστό το 1790 και κατά την κήρυξη της Επανάστασης στο Λεωνίδι (16 Μαρτίου 1821) εντάχθηκε στο δεύτερο τμήμα Τσακώνων αγωνιστών υπό τον καπετάν Παναγιώτη Σαράντη και σύντομα βρέθηκε στην πολιορκία της «Ντροπολιτσάς».
Ο ιστορικός Νικόλαος Σπηλιάδης, από τους σπουδαιότερους ιστοριογράφους του Αγώνα, που έζησε τα γεγονότα γράφει στα “Απομνημονεύματά” του :“O Μανώλης Δούνιας από τον Πραστόν… ‘Ήταν ημέρα Παρασκευή, εικοστή τρίτη του Σεπτεμβρίου 1821… και ο Δούνιας ανεβαίνει το τείχος επί σκοπώ να εξαγάγει τον Τούρκον… Κατόπιν τούτου έδραμον άλλοι και ανεβαίνουσιν ωσαύτως. Κατόπι δε τούτων και άλλοι, ό,τε αδελφός του Κεφάλα και ο Διονύσιος Βασιλείου, και όρμησαν τινές εν ριπή οφθαλμού εις το επί της πύλης (του Ναυπλίου) πυροβολοστάσιον, στρέφωσι τα πυροβόλα προς την πόλιν… “.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1821, λοιπόν πρώτοι οι Τσάκωνες και οι Αγιοπετρίτες με επικεφαλής τον Μανώλη Δούνια, καταλαμβάνουν την πύλη του Ναυπλίου.
Ο Τσάκωνας αγωνιστής, ο Μανώλης Δούνιας, που είχε φιλία με ένα Τούρκο τηλεβολιστή και τον επισκεπτόταν κρυφά στην τάπια του Ναυπλίου ανταλλάσσοντας τρόφιμα με τουρκικά όπλα, κατάφερε μαζί με δύο άλλους Τσάκωνες να εξουδετερώσει τους φρουρούς και να καταλάβει το τηλεβολείο. Αμέσως το έστρεψε κατά της πόλης και έβαλε κατά του σαραγιού.
«Οι δε εν τη Ντάπια πρότερον εμβάντες 60, έως να φθάση το λοιπόν στρατόπεδον, εγύρισαν τα κανόνια και πυροβολούσαν το Σαράγι, παρέλαβαν και την μεγάληνοικίαν του Μουσταφάμπεη, κειμένην πλησίον της Πύλης Ναυπλίας, και ούτως άνοιξαν την θύραν και εισήλθεν όλον το στρατόπεδον και τότε έτρεξαν και άνοιξαν την θύραν του Μιστρά, όπου τότε εισήλθε και το στρατόπεδον του Κεφάλα, και κατόπιν ώρμησαν και επήγαν κυνηγώντας του Τούρκους έως το Σαράγι, άνοιξαν και την πόρταν του Σαραγίου, εμβήκαν πολλοί στρατιώται μέσα, και εκεί συνεκροτήθη μάχη και έβαλαν πυρκαϊάν, και ακολούθως έγινε διαπραγμάτευσις, ελθόντος του αρχηγού Κολοκοτρώνη…».
Ακολουθεί έτσι από όλες τις πύλες η ορμητική έφοδος εναντίον της «αθλίας Τριπολιτσάς» , όπως την ονόμασε ο Διονύσιος Σολωμός.(από 35η -74η στροφή)
«Ἄ, τί νύκτα ἦταν ἐκείνη
ποὺτὴντρέμει ὁ λογισμὸς!
Ἄλλος ὕπνος δὲνἐγίνη
πάρεξ θάνατου πικρός.»
Ο Μανώλης Δούνιας” Απεβίωσεν επί της ψάθης…” όπως γράφει η χήρα του Ελένη, “καταλιπών εμέ μετά τεσσάρων κορασίων…” στην Τριπολιτσά στις 28 Φεβρουαρίου 1855, σε ηλικία 65 ετών, και ετάφη στο νεκροταφείο της Αγ. Βαρβάρας.
Ο ανδριάντας του Μανώλη Δούνια έργο του γλύπτη Γιάννη Ν. Μπάρδη κοσμεί τον χώρο μπροστά από τον Ιερό Ναό της Μεταμόρφωσης και παραδόθηκε το 2022.